Suiker is een koolhydraat en levert energie. Van nature komt suiker voor in o.a. fruit en melk; die producten passen binnen een gezond voedingspatroon. Het gaat vooral mis bij toegevoegde suikers (zoals kristalsuiker, siropen en stroop) die in veel bewerkte producten zitten en snel optellen zonder noemenswaardige voedingswaarde. Je lichaam zet suikers om in glucose, dat via het bloed als brandstof wordt gebruikt.
Hoeveel is ‘veel’?
Internationale richtlijnen adviseren om maximaal ~10% van je energie uit vrije/toegevoegde suikers te halen. Voorbeelden waar het snel misgaat: frisdranken, (vruchten)sappen, zoete zuivel en energydrinks. Zeker bij jongeren kan de inname via drank hoog zijn; water blijft de beste dorstlesser.
Overgewicht en suiker
Van suiker op zichzelf word je niet automatisch zwaarder. Overgewicht ontstaat als je structureel meer energie inneemt dan verbrandt. Wel verhoogt het drinken van suikerhoudende dranken de kans op gewichtstoename, omdat vloeibare kcal weinig verzadigen
Feit of fabel?
“Suiker is verslavend.” Nee. Suiker activeert net als andere prettige prikkels het beloningssysteem, maar stoppen geeft geen onthoudingsverschijnselen; daarom spreekt het Voedingscentrum niet van verslaving aan de stof suiker.
“Honing/rietsuiker is gezonder.” Nee. Je lichaam verwerkt honing en riet- of bietsuiker vrijwel gelijk; ze leveren vergelijkbare kcal en horen niet in de Schijf van Vijf.
“Natuurlijk fruit- of diksap telt als fruit.” Nee. Sap bevat (vrijgekomen) suikers en nauwelijks vezels; het telt niet als stuk fruit. Kies liever los fruit. (Zie ook onze eerdere Vezel-edities.)
Waar zitten (verborgen) suikers in?
- Dranken: frisdrank, ijsthee, sport/energydrinks, vruchtensap
- Zoete zuivel: drinkyoghurt, gearomatiseerde yoghurt
- Ontbijtproducten: granenrepen, krokante muesli
- Sauzen & smeersels: ketchup, zoete pindakaas, chutneys
- “Gezonde snacks”: koek/repen met honing, dadelstroop of “natuurlijke suikers”
Etiket-tip: suiker schuilt achter vele namen: sacharose, glucose, dextrose, fructose, maltose, stroop, siroop, (vruchten)concentraat, honing. Alles blijft suiker.
Gezondheid: waarop letten?
Tanden: frequente suikerinname verhoogt risico op tandcariës (zeker in dranken/snoep).Bloedsuiker: suikerrijke, vezelarme producten geven snellere pieken. Combineer koolhydraten met vezels, eiwit en vet voor een geleidelijker effect.Energie-inname: vloeibare kcal verzadigen slecht; beperk suikerrijke dranken.
Ons advies
Drink slim: water (plat/bruis), thee/koffie zonder suiker; melk/ongezoete zuiveldrank kan.
Eet je zoet: kies heel fruit i.p.v. sap; combineer met (plantaardige) zuivel of noten.
Vervang & verminder: stap af van dagelijkse zoete tussendoortjes; bewaar zoet voor soms.Lees het etiket: kies varianten zonder (of met weinig) toegevoegde suikers.
Ritme & verzadiging: drie hoofdmaaltijden met volkoren, groente/fruit, eiwitten en gezonde vetten verminderen zoete trek tussendoor.
In één zin samengevat
Suiker hoeft niet “verboden” te zijn, maar bewust beperken van toegevoegde suikers—vooral in dranken— helpt je tanden, energie-inname en algehele voedingskwaliteit.